De eerste maand van het nieuwe jaar zit er alweer bijna op. Reden genoeg om een terugblik te werpen op de muzikale pareltjes die 2016 heeft voortgebracht. Jelger Staal (Doowutyalike Radio) en Frank Stevens (Tusken Tapes) hebben daarom speciaal voor ons hun persoonlijke top tien lijstje beste albums van afgelopen jaar opgesteld. Enjoy!

TOP TIEN JELGER STAAL

I: Tall Black Guy – Let’s Take a Trip

Instrumentale rapbeats hebben zich de laatste tien jaar definitief uitgekristaliseerd tot een genre dat zich serieus neemt en veel meer biedt dan slechts gerepeteerde drumbreaks. De muziek van Grote Zwarte Man bewijst dit nog maar een keer. Anno 2016 is hij een goed voorbeeld van een beatmaker die veel meer in zijn mars heeft dan alleen maar loopjes maken. Zijn geluid is vol en weldadig, een warm bad voor de contemplatieve geest.

Op slechts twee nummers van ‘ Let’s Take a Trip’  zijn er gastbijdragen van rappers, verder is alles instrumentaal. Meer nog dan beats om over heen te rappen zijn Tall Black Guy’s nummers lang uitgesponnen meditaties op een groove, die zich traag opbouwen en met behulp van zorgvuldig gekozen toevoegingen – samples en instrumenten – gaandeweg tot een climax leiden. Muziek waar je je gedachten de vrije loop op kunt laten.

Favoriete track: Come With me and Fly

II: Moonchild – Please Rewind

Audioboter. De zangeres van Moonchild heeft een zachte zoetigheid over zich, en past in de golf van kwelerige dames die de radiogolven zijn gaan overstemmen in navolging van Norah Jones. Wat haar echter met gemak redt van de truttigheid is dat ze een geweldig chemie heeft met haar band.

Die begeleidt haar met interessante arrangementen, waardoor pakkende liedjes ontstaan, die warm, jazzy en speels zijn, en nog distinctief van elkaar zijn ook. Hele prettige muziek, toegankelijk maar uitdagend genoeg om niet saai te worden.

Favoriete track: I’ll Make it Easy

III: King – We Are King

Nog meer boter. De drie zingende zussen dompelen je in een bad van liefde. Jaren Tachtig-achtige synthesizers en drumgeluiden. Extatische zang, zweverig en harmonieus. Muziek om kinderen op te verwekken. Ahem. Of om de wereld mee te verkennen: ik luisterde ‘We Are King’ namelijk voor het eerst tijdens een fietstocht dwars door de provincie Groningen toen de lente ontluikte.

Elke keer als ik naar King luister zal ik denken aan die sfeer van die dag: de sfeer van mijn 31-jarige geest die omringd werd door groene velden en zon, en die zich vulde met een gevoel van eindeloze vrijheid. Fantastisch hoe muziek versmelt met momenten. ‘ Muziek om mee te versmelten’ : Ik denk dat die typering wel volstaat.

Favoriete track: Carry On

IV Jordan Rakei – Cloak

Nog meer nieuwe soul. Cloak is een album met meer stemmingswisselingen dan die van King en Moonchild. Een minder onbezorgd geluid dat veel meer de diepte ingaat, en de hoogste pieken en diepste dalen uitbeeldt van de romantische ziel van Rakei, en de daartussenin liggende volmaakt meditatieve ‘in het nu’ staat van zijn.

Een ontzettend sterk en spannend geheel en éen van de beste albums van 2016. Dat Rakei nog maar 24 is belooft heel veel goeds voor de toekomst. Timmert onder de naam ‘Dan Kye’  ook aan de weg als house producer. Akelig getalenteerd, brr!

Favoriete track: Talk to Me

V: Noname – Telefone

Vergelijkbaar met de bekendere Chance The Rapper, met wie Noname heeft samengwerkt. Ook kwam ze voorbij op het laatste album van haar bekendere stadsgenoot Mick Jenkins. Toen diezelfde Jenkins recent in Amsterdam optrad, was Noname het voorprogramma. Ze charmeerde het publiek met haar vrouwelijke vrolijkheid en oprechtheid. We keken naar een prachtige jonge dame die het licht had gezien na een kloteperiode en dat met plezier de wereld in zong.

Ook op ‘Telefone’ overtuigt haar charisma. Haar voordracht wortelt duidelijk in de spoken-word, en de lichtvoetige muziek waar ze overheen zingt en dicht completeert dit heel goed. Luisteren naar haar muziek voelt heel intiem. Net een kijkje in haar levendige ziel en de vele observaties die daar in plaatsvinden. Naast Little Simz en Rapsody verder blijk van hoe een vrouwelijk perspectief een verfrissende werking kan hebben op het nog steeds door machismo gedomineerde rapgenre.

Favoriete Track: Yesterday

VI: J.Cole – 4 Your Eyez Only

Op de valreep in de lijst gesprongen. Een ambitieus en zorgvuldig opgezet album, dat saai wordt als je er niet de tijd neemt om er goed naar te luisteren. Cole is een echte verhalenverteller, een realist, die serieus en geconcentreerd een reeks aan mentale dilemma’s uitbeeldt. Het zijn bekende thema’s die helaas zijn gaan horen bij de wereld aan Amerikaanse achterbuurten; de destructieve mentaliteit die komt kijken bij armoede en het omgaan met rascistische vooroordelen.

Het is geen album dat muzikaal vernieuwend is. Het weet wel te imponeren, vooral door de scherpe focus van Cole. Hoe hij bijvoorbeeld de overweldiging die komt kijken bij verliefdheid weet te vatten, is indrukwekkend. Naast deze romantiek draagt hij ook een positief activisme uit: het voornemen goed te leven en lief te hebben en een hartgrondige oproep het geweld in zwarte achterbuurten te beëindigen. Sterk manifest van een jonge man.

Favoriete track: Neighbors

VII: Kendrick Lamar – Untitled Unmastered

Een collectie ‘leftovers’ uit de opnamesessies voor het intrigerende ‘To Pimp a Butterfly’  album van 2015. We mogen blij zijn dat deze nummers niet verstopt zijn gebleven, want de meesten doen qua koortsachtige intensiteit niks onder voor de nummers die wél op het uiteindelijke album zijn gekomen.

Nog meer bewijs van het jonge genie van Lamar (en de hem omringende muzikanten), die onderhand een vaandeldrager van vooruitstrevende rap mag worden genoemd. Hij is een complete artiest, iemand die hele uiteenlopende onderwerpen  portretteert, te vergelijken met J.Cole, maar met als voornaamste verschil dat Lamar veel experimenteler is qua rijmstijl én muziek, wat vaak moeilijkere muziek oplevert, maar soms ook zinnenprikkelendere.

Favoriete Track: Untitled 02 (06.23.2014)

VIII: Elzhi – Lead Poison

Na een stilte van vijf jaar en toenemend ongeduld van fans kwam verscheen in 2016 eindelijk het derde album van Elzhi; de scherpzinnige mc uit detroit die in 2011 definitief naam maakte met ‘Ellmatic’, zijn ode aan de klassieker ‘Illmatic’ van Nas. ‘ Lead Poison’ is veruit zijn meest persoonlijke album, mede door jaren geploeterd te hebben met depressie, iets wat hij openbaarde omstreeks de uitgave van het album.

Het album zelf presenteert zich als therapie maar voelt als vooral als een collectie nummers gemaakt in een lange moeilijke periode. De cohesie ontbreekt hierdoor soms tussen de nummers onderling maar bijna elk nummer overtuigt alsnog, als het niet qua beat is dan wel door de voordracht van Elzhi zelf, die imponeert met eerlijkheid, originele liedconcepten, en zijn gebruikelijke rijmgymnastiek waarin driedubbele betekenissen eerder regel dan uitzondering zijn.

Favoriete Track: Cosign

IX: Aesop Rock – The Impossible Kid

Tot dit album had ik nooit zo veel met underground-rapfenomeen Aesop Rock. Wat ik van hem hoorde klonk hyperintelligent maar vaak ook rommelig, alsof hij de overdaad aan gesprekstof niet helemaal effectief wist te kanaliseren tot luisterbare muziek. Met dit album is dat anders.  Naar verluidt is dit Aesop Rock’s meest toegankelijke album en ALSNOG zit het in de hogere regionen qua tekstuele complexiteit.

Aesop is een storm op de microfoon, met een enorm vocabulaire en een herkenbare nassale stem. In volgepakte zinnen dendert hij over de luisteraar heen met verhalen over sociale buitenbeentjes, de mistroostige kant van leven in Amerika, onthutsende familieverhalen, persoonlijke psychologische reflectie en als humoristisch hoogtepunt een nummer over de belevingswereld van zijn kat.

Knap is dat de beats van eigen makelij zijn en dat ze allemaal overtuigen, vaak met een dreigende sfeer en invloeden uit Rockmuziek. Dit is muziek die net als die van Elzhi, Lamar en J.cole zijn waarde pas echt openbaart als je er intensief naar luistert.

Favoriete Track: Blood Sandwich

X: Anderson Paak – Malibu

Éen van de meest prominente artiesten van 2016, die met heel veel mensen samenwerkte en bovendien heel veel goede muziek afleverde. Net als J.Cole en Lamar iemand die van de Westkust van Amerika komt, waar een raprenaissance lijkt te hebben plaatsgevonden de laatste jaren. Het mooie van ‘Malibu’ is dat het zowel de alternatieveling als de casual luisteraar kan bekoren.

Het is soms poppy, maar nooit tot op het banale af. Andere nummers zijn juist weer vervreemdend en hypnotisch, met altijd Paak’s bezielde zang als de rode draad door elk nummer. Hij is gezegend met een stemgeluid dat je bij blijft, rauw en soepel tegelijk , een soort hybride tussen James Brown en Prince. Zijn muzikaliteit blinkt en blijkt uit in de moeiteloze versmelting van rap en zang die dit album kenmerkt.

Net als veel andere albums in deze lijst is dit een rijke en warme plaat met een breed sonisch palet en met haar wortels in soul, funk en rap. Jammer eigenlijk dat mensen zoveel hebben geklaagd over 2016. Verspilde tijd. Als ze iets meer van de geweldige muziek zouden hebben gehoord die er afgelopen jaar is uitgekomen, zouden ze een stuk positiever zijn.

Favoriete Track: Heart Don’t Stand a Chance

TOP TIEN FRANK STEVENS

I: Dungen – Häxan

Häxan is de zevende plaat van de Zweedse psychedelische rockformatie Dungen. Een band die ik voor het eerst hoorde op een mixtape van Gaslamp Killer: Hell and the Lake of Fire. Deze band staat vooral bekend om zijn perfecte mix van progressieve rock en Zweedse volksmuziek.

De stevige gitaren worden afgewisseld met jazz drums en piano om samen te smelten tot een perfecte LSD-trip voor het goed getrainde oor. Häxan is dan ook niet zomaar een plaat. Het album is gebaseerd op de stille animatiefilm The Adventures of Prince Achmed uit 1926 en is daarnaast ook het eerste volledige album van deze band.

Favoriete track: Achmed och Peri Banu

II: A Tribe Called Quest – We Got It from Here… Thank You 4 Your Service

Toen in maart rapper Phife Dawg kwam te overlijden leek het even alsof die zesde plaat van A Tribe Called Quest er nooit zou komen. Niets bleek minder waar toen Q-Tip in oktober via Twitter liet weten dat er binnen een maand een nieuwe plaat zou verschijnen. Er zijn maar weinig groepen die 18 jaar na hun laatste release nog zo relevant klinken.

Van de typische Tribe organs op Space Program tot aan de scratches op het door Busta Rhymes begeleide The Donald: de hele plaat ademt de Native Tongues-sound die zo gemist werd in 2016. Dit betekent niet dat de plaat slechts een kloon is van zijn voorgangers. De plaat weet namelijk perfect aan te sluiten bij platen als To Pimp a Butterfly van Kendrick Lamar en Childish Gambino’s laatste album: Awaken, My Love!

Favoriete track: Enough!!

III: Childish Gambino – Awaken, My Love!

Vergelijk ik nou echt zojuist A Tribe Called Quest met Childish Gambino zijn laatste plaat? Oh Jazeker! Rapper/Acteur Donald Glover levert met Awaken, My Love een album af dat vol zit met funk, soul en discosounds. De plaat druipt van de George Clinton en Sly Stone invloeden. Zo zou je bijna kunnen denken dat de tweede helft van Zombie door Bootsy Collins is geschreven. Maar vanwaar de vergelijking met Tribe? Het is bijzonder dat in de afgelopen jaren zoveel gevestigde namen ons zo durfden te verrassen met een dikke dosis zelfvertrouwen.

Zoals niemand Tribe zijn uitstapjes met Jack White en Elton John zag aankomen, zag ook niemand aankomen dat Childish Gambino zo’n heerlijke funkplaat zou afleveren. Soms zouden artiesten eens weer wat minder rekening moeten houden met wat het publiek wil, en gewoon moeten maken wat zij voelen! Childish Gambino heeft met deze plaat mijn liefde voor funk weer aangewakkerd. Tijd om die oude Parlement/Funkadelic platen weer eens uit de kast te trekken.

Favoriete track: Me and Your Mama

IV: S U R V I V E – RR7349

Wie hoorde je in 2016 niet praten over die geweldige soundtrack van de hitserie Stranger Things? Al voor de show je kennis liet maken met de heerlijk warme synth-sounds van S U R V I V E, waren de vier heren uit Texas een aantal jaren actief. Het viertal is onder andere verantwoordelijk voor het – uit 2012 afkomstige – album S U R V I V E. Met RR7349 maakt de band slim gebruik van de promotie die Stranger Things hem opleverde.

De plaat laat horen wat de band in huis heeft en blaast je letterlijk omver met composities die niet zouden misstaan bij een post-apocalyptishe film als Mad Max (lees: de 80’s Mad Max met Tina Turner en Mel Gibson). Waar je op de Stranger Things soundtrack slechts twee van de bandleden van S U R V I V E hoorde, hoor je hier de band in vol ornaat en is er meer tijd om de composities je mee te laten nemen door een doolhof van synthetische onwerkelijkheden die langzaam vorm krijgen op één van de betere synthwave platen van 2016.

Favoriete track: Wardenclyffe

V: Death Grips – Bottomless Pit

Sinds 2011 is er nog geen jaar voorbij gegaan zonder nieuwe muziek van Death Grips. Op Bottomless Pit klinkt Death Grips nog harder, nog gestoorder, maar ook geconcentreerder dan op de voorgaande platen. Waar er bij de vorige platen soms nog even op de pauzeknop gedrukt moest worden voor MC Ride weer door de speakers kon schreeuwen, luistert Bottomless Pit prettiger weg. Nummers als Warping, Bubbles Buried in This Jungle en Trash behoren dan ook direct op de Greatest Hits CD van de groep.

Favoriete track: Bubbles Buried in This Jungle

VI: Deftones – Gore

Waar de laatste plaat van Korn erg gericht was op nostalgie, blijft Deftones doorgroeien en experimenteren op Gore. Er zijn weinig bands uit het “nu-metal” tijdperk die nog steeds relevant weten te zijn in 2016 en zich niet wagen aan uitstapjes naar andere genres. Vanaf het nummer Prayers/Triangles mag dan ook direct duidelijk zijn wat voor plaat je opzet.

De brute sound waar Deftones om bekend staat wordt op Gore grotendeels afgewisseld met een dromerig gitaarspel waar veel bands nog wat van kunnen leren. Wel is dit een plaat die je even de tijd moet gunnen om te aarden voor je je compleet kan overgeven aan dit meesterwerk.

Favoriete track: (L)MIRL

VII: Gaslamp Killer – Instrumentalepathy

Veel mensen zien hem nog steeds als dubstep-DJ, maar Gaslamp Killer is naast een beest achter de draaitafels ook een producer waar veel mensen nog wat van kunnen leren. Instrumentalepathy is zijn tweede volledige album en gaat verder waar Breakthrough ophield, letterlijk. “This is the way the world ends” klinkt er door de speakers voor William Bensussen ons meeneemt op een reis door vele culturen, sounds en sferen zonder ook maar een steekje te laten vallen.

Instrumentalepathy staat vol met gasten die niet mogen ontbreken op een Gaslamp Killer plaat. Zo is Gonjasufi op het psychedelische-rock nummer Good Morning te horen en is ook gitarist Amir Yaghmai weer van de partij voor twee tracks, waarvan Haleva misschien wel het meest waardig is als opvolger van festival-hit Nissim.

Favoriete track: Residual Tingles

VIII: Ital Tek – Beyond Sight

Je kent het vast wel, die Spotify-lijsten waar een computer gebaseerd op jouw muzieksmaak een lijstje voor je maakt met tracks die jij MOET luisteren. In 2016 was Spotify één keer spot-on. Tijdens een slapeloze nacht klikte ik het album Beyond Sight van Ital Tek aan en direct was ik verkocht. De producer uit Brighton legt met het nummer A Delicate Balance een fundering waar de hele plaat op staat. Maar niets is wat het lijkt: waar de plaat begint als een album dat je luistert om in slaap te komen, zorgen nummers als Cobra en Aquamarine dat je snel weer rechtop in bed zit. Een plaat die keer op keer beter wordt en daarmee is Ital Tek ook zeker een artiest om in de gaten te houden.

Favoriete track: Terminus

IX: Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree

Misschien wel het meest minimale plaatje uit de immense discografie van Nick Cave & The Bad Seeds weet mij vanaf het eerste geluid – uit de strot van zanger Nick Cave – te grijpen. Kippenvel en tranende ogen wisselen elkaar af, terwijl ik door een regenbui door de stad fiets. “Misschien toch maar een paar extra rondjes”, is wat ik mezelf vertel.

Op Skeleton Tree horen wij hoe de familie Cave omgaat met het verlies van zoon Arthur die een jaar eerder toen hij van een klif in Brighton viel aan zijn verwondingen kwam te overlijden. Nummers als Jesus Alone, Girl in Amber, en Magneto zijn misschien wel de meest kwetsbare nummers die Cave ooit heeft geschreven. Nooit was pijn zo tastbaar.

Favoriete track: Jesus Alone

X: Run The Jewels – Run The Jewels 3

Het lijkt bijna alsof de heren het erom doen. Tijdens de kerstdagen werden fans verrast met een gratis download van het derde Run The Jewels album genaamd Run The Jewels 3. En ook dit album beland daardoor in veel jaarlijstjes. Maar is dit album het waard? Op het derde deel in een reeks albums van Killer Mike en EL-P horen wij hoe het duo is gegroeid in de afgelopen jaren.

Waar de heren in 2014 nog gezien werden als twee uitersten, zijn zij nu niet meer los van elkaar te zien. Het album opent deze keer iets rustiger dan op de vorige platen. En biedt juist daardoor meer ruimte voor persoonlijkere teksten en zelfs een kritische blik op de huidige politieke situatie in Amerika.

Run The Jewels 3 doet zeker niet onder aan de vorige twee platen en laat zelfs een volwassenere kant van de heren zien. Ik kan dan ook niet wachten om 2018 te beginnen met Run The Jewels 4.

Favoriete track: Thursday in the Danger Room