Wie zijn dit? Strakke, psychedelische beats klinken door het blikkerige laptopspeakertje in onze keuken. Luisterend met een halfoor knik ik goedkeurend naar mijn vriendin. Vanachter het scherm kijkt Jennifer me met een omhoog getrokken wenkbrauwtje aan. “‘Bare’, de nieuwe plaat van je vriendin. Sofie Letitre.’” Wat? Korte stilte gevolgd door een trots besef. Eindelijk, dit klopt!
De jaren zijn onopgemerkt voorbij gevlogen. “Ik hoorde net je nieuwe EP. Super vet!”, luidt het facebookbericht waarmee ik de onbewust ontstane radiostilte verbreek. Het gaat goed laat ze weten. Ze woont in Utrecht. Bijna vijf jaar alweer. Haar nieuwe plaat verschijnt 21 september op Division Recordings. Met ‘Uncanny Valley’ zet ze definitief de koers door die ze op ‘Bare’is gestart. Een EP die klopt van artwork tot laatste snare.
Uncanny Valley
Met dit staaltje indie elektronica verruilt de singer-songwriter haar kenmerkende pianosound voor de strakke beats van Thijs de Vlieger (Noisia)en haar partner, vaste bandlid en producer Ferdy van der Singel. De klassieke band is ingewisseld voor Macbooks en routers. Niet alles, want een zangeresje dat alleen met een laptop meezingt, zal ze nooit worden. Dat verzekert ze me al nippend van de versgeopende fles prosecco tijdens onze ontmoeting een maand later.
“Er gaat niets boven het geluid van echte instrumenten.”
We lachen bij het idee. “Er gaat niets boven het geluid van echte instrumenten. Een muur van trilling die je zangpartijen ondersteunt.” Haar heen en weer bewegende vuist weerspiegelt mijn eensgezinde mening. Het is godverdomme geen karaoke! Nieuwe sound, nieuwe ideeën, maar na al die jaren godzijdank nog steeds dezelfde Sofie Letitre. Correctie: Sofie Letitre op haar best. De grappen zijn snijdend en ons gesprek duikt alle kanten op. We gaan op een trip down memory lane, praten over de geheimen van haar werkwijze en ze vertelt me over de momenten waarin ze het gelukkigst is.
Het begin
De tijd dat we elkaar bijna dagelijks zagen was de tijd van haar eerste band. Een periode van pretentieuze popnummers, verzopen in een saus van melancholische pianopartijen. Zwaar gefabriceerde teksten en een goed bedoelde, maar misplaatste hunkering naar vernieuwing. Naar mijn mening waren de mogelijkheden binnen het genre al uitgeput voordat ze erin stapte.
“Er is niets lekkerder dan… Zo lekker die D-mineur, G erin zwengelen.”
Ze lacht niet wanneer ik dit met mijn typisch ongeremde ADHD-lompheid eruit gooi. De ontkrachting “het is dat jij het was”maakt het er niet beter op. “Misschien kan ik over twintig jaar zeggen dat het niets was. Zoals het nu voelt, is het wat het is. Niets meer, niets minder. Het plafond was op een gegeven moment wel bereikt, dat wel.” Korte stilte. “Ik geniet trouwens nog steeds wel bij het schrijven van zoetsappige nummers. Als ik ze voor iemand anders schrijf dan natuurlijk.” Ze klauwt met gespreide vingers en een stout lachje naar een denkbeeldig claviatuur. “Er is niets lekkerder dan… Zo lekker die D-mineur, G erin zwengelen.”
Visie
De akkoorden van de fantasie piano klinken bijna door tot in de echte wereld. We knikken op de maat. Haar stelligheid in smaak. De opvattingen over harmonie en composities. Het is allemaal minder fundamentalistisch dan vroeger, meer volwassen. Het valt op. “Mijn smaak is vast wel veranderd, maar ik hou nog steeds van dezelfde donkere kleuren in geluid. Een goede Radiohead plaat op z’n tijd.”
“Iedereen die zegt dat het hem niets kan schelen wat anderen van zijn werk vinden, mag wat mij betreft oprotten.”
Het kwartje valt bij mij. Heel hard. In mijn beleving ontbrak er altijd een bepaalde zelfspot in Sofie’s werkethos. Altijd bloedserieus, ambitieus en onverbiddelijk. In deze fractie van een seconde besef ik dat de enige plaats waar nooit ruimte mag zijn voor zelfspot je eigen visie is. Het is een van de weinige plekken waar je juist jezelf serieus moet nemen. De enige plek waar het toegestaan is van je af te bijten. Als jij niet met volle overtuiging in je eigen verzinsels gelooft, wie moet het dan voor je doen?
Deadmau5
“Dat is het ook”, beaamt ze. “En toch is er altijd weer dat moment waarin je beseft dat je ondanks alles toch uiteindelijk schrijft voor een publiek. Iedereen die zegt dat het hem niets kan schelen wat anderen van zijn werk vinden, mag wat mij betreft oprotten. Natuurlijk raakt het je. De lege zalen. De kroegen waar je aan de koppen ziet dat men niet op je zit te wachten. Bij binnenkomst al. Maar de kunst is om te blijven zoeken. Je moet blijven sleutelen, uitproberen, totdat je iets vindt waar je energie uit haalt.”
“Ik ben iemand die alles wil weten en overal bij betrokken wil zijn. Mensen worden soms helemaal gek van me.”
Met haar nieuwe werk is het spelen in kroegen verleden tijd. Daar is ze blij mee. Het roer heeft ze echter niet van de ene op de andere dag omgegooid. “Het begon met ‘I remember’. Een cover van Deadmau5 op mijn laatste album ‘Back where we come from’”, vertelt ze. Een album waarin haar talent om krachtige popnummers te schrijven met diepgang en een vleugje cabaret duidelijk naar voren komt. “We deden alles met piano, band en minimale beats. Ik wist eigenlijk niet zo goed wat het vervolg hierop moest worden. Het voelde wel goed.”
‘Beter shag dan crack’
Dit wordt het begin van een zoektocht waar ze de tijd voor neemt in een oude afkickkliniek in Den Dolder: Ferdy’s studio. “Een gigantisch gebouw met een super grote tuin. Op de muren staan teksten als ‘beter shag dan crack’ geschreven’, lacht ze. “De ideale plek waar ik in alle rust kon experimenteren en uren achter elkaar kon duiken in de wonderwereld van de elektronica. De nieuwe sound is zuiver, leeg en strak. Hierdoor ontstaat er veel ruimte voor zang, tekst en verhaal.”
Noisia producer en goede vriend Thijs de Vlieger wordt vrij snel bij het proces betrokken. “Ferdy en ik hebben het grootste deel van de tijd samen aan de plaat gewerkt. Thijs, die altijd heel druk is, kwam dan een keer in de zoveel tijd langs. Dit moest dan weg, dat moest blijven.” Ze gebaart heen en weer met haar hand. “Zo hebben we samen de plaat in elkaar gezet.” Na een onderlinge vergadering bij de Noisia labels kreeg ze een telefoontje van Thijs. Division Recordings wilde de EP uitbrengen. “Division is de plek waar Noisia de wat meer alternatieve, elektronische muziek onderbrengt. Daar pas ik goed tussen.”
De stilte voor de storm
De toekomst is veel belovend met haar EP-presentatie 9 oktober gevolgd door optredens op onder andere het Amsterdam Dance Event. Eindelijk heeft ze de juiste combinatie van mensen om zich heen verzameld. Ze snappen haar, ze tolereren haar bezetenheid naar perfectie: Sofie’s geheime wapen. “Ik ben iemand die alles wil weten en overal bij betrokken wil zijn. Mensen worden soms helemaal gek van me. Zelfs Ferdy af en toe, terwijl hij misschien wel het meest zenachtige figuur is die ik ken. Hij blijft meestal kalm en geduldig terwijl ik hem overspoel met ideeën die het liefst ook gelijk uitgevoerd moeten worden .”
“Herinner je jezelf er regelmatig aan dat je dit doet omdat jij het wilt. Niet omdat het moet, of omdat mensen het van je verwachten.”
De fles prosecco is leeg. Ze werpt een blik over de Grote Markt. Een harde, koppige kunstenares, altijd werkend vanuit een eigenzinnige overtuiging. Een talent dat zich in geen goud laat uitbetalen, maar in de mogelijkheid om bij te dragen aan een veld dat de kracht heeft je onsterfelijk te maken. Zij is in mijn ogen het levende bewijs van de ontembare oerkracht die schuilgaat in passie. Als een junk die trilt van rusteloosheid bij de hunkering naar een volgende fix, zo kronkelt Sofie Letitre bij de gedachte aan een volle tourbus, klaar voor het volgende avontuur. De stilte voor de storm.
Drie Gouden Tips:
1. “Luister niet naar iedereen maar kies een paar mensen uit die je vertrouwt om je te spiegelen in wat je maakt en waarom.”
2. “Herinner je jezelf er regelmatig aan dat je dit doet omdat jij het wilt. Niet omdat het moet, of omdat mensen het van je verwachten.”
3. “Maak zoveel als je kan en beoordeel het pas na een paar dagen. Gun jezelf trial and error.”
