Onze hiphop-maestros Jelger Staal en Frank Stevens kijken terug op de grooves van afgelopen jaar. Wat zijn hun favorietjes en welke tracks krijgen een eervolle vernoeming? Check it out in PART I van Jelger.
Was 2017 een “goed” muziekjaar? Ik durf het niet te zeggen. Was 2017 voor mij een goed muziekjaar? Absoluut. De aanvoer nieuwe interessante tracks stopte niet. Het verliep op zo’n hoog tempo dat ik me er in november toe moest dwingen even te minderen. Yup, het leven als muziekliefhebber in de vroege 21ste eeuw.
PART I – Jelger Staal bijt de spits af
Uit honderden albums heb ik met enige moeite tien van mijn favoriete platen geselecteerd. Wat opvalt is, dat meer dan de helft van mijn smaak bestaat uit Amerikaanse rapmuziek. De hele Britse trap/grime (Trime?) golf kwam in 2017 tot grote hoogten, maar is een beetje langs me heen gegaan.
Goed voornemen voor 2018: meer Britse rap luisteren. Wat meer gitaren in de lijst zouden ook niet misstaan, misschien moet ik maar even op bezoek gaan bij Frank van Homebase of Teo van Datmag voor wat educatie!
Kordz – untitled Fantasy EP
Als je Kordz zegt mag je ook Frederic Robinson noemen. De twee frequent met elkaar samenwerkende jonge artiesten maken de meest opwindende elektronische muziek van het moment. Hun muziek verraadt een achtergrond in klassieke muziektheorie, gecombineerd met het gebruik van een veelvoud aan elektronische muziekinstrumenten.
Dit alles mondt uit in composities die complex zijn maar toch swingend. Warm aan harmonie en bovenal tot aan de nok toe gevuld met plezier, met duidelijke wortels in funk en hiphop. Diverse genres worden met gemak aangeboord en van nieuw elan voorzien.
Zo is Frederic Robinson´s Live in Prague een prachtig voorbeeld van hoe het soms sleets geworden Drum n Bass met een gedurfde aanpak plots weer spannend kan klinken. Maar als ik dan toch moet kiezen dan valt de keuze op de titeltrack van Kordz Untitled Fantasy EP, een muzikale vreugdeuitbarsting die haar weerga niet kent.
Favoriete Track – Untitled Fantasy
Dj Harrison – 1996
Een jaar of twee geleden stuitte ik op het geluid van Butcher Brown. Daar is DJ Harrison een heel belangrijk onderdeel van. Aan zijn solowerk te horen klinken Harrison’s tracks als een kernachtig residu van het collectieve geluid waar hij deel van is.
Weg zijn de de langdurige elektrische gitaarsolo’s en complexere composities; in plaats daarvan prettige repetitieve drumbeats met een organische swing, gebouwd rondom heerlijke jazz-en-funksamples gezegend met die wollige warmte die het geluid van Butcher Brown zo kenmerkt.
Het was sowieso een goed jaar voor DJ Harrison, die een contract tekende bij het legendarische Stones Throw Records. Het is een goede keus als je ziet hoe makkelijk de beste man er kwalitatief hoogstaande projecten uitperst.
1996 is zijn laatste release, een mix van een half uur. Het is een tuffende rustige trein aan warme beats die de ideale muzikale achtergrond kan zijn voor heel veel dingen. Seks bijvoorbeeld. Of je studie. Of je rapflow.
Ill Camille – Heirloom
Ondanks dat de gemiddelde rapper heel veel praat is complete eerlijkheid best zeldzaam. Des te sterker ontroert Ill Camille met haar tweede album Heirloom waarin ze ze haar ziel voor je opent. Iets waar je gerust voor mag gaan zitten, of gaan liggen. Zolang je maar de tijd neemt om dit kunstwerk in je op te nemen.
Dit is geen album dat je probeert te overdonderen met vergezochte woordspelingen of dichtgewoven rijmbarrages, maar één waarin openhartige levensverhalen verteld worden en de rijm in dienst staat van de boodschap. Depressie, dood maar ook pure levensvreugde; het komt allemaal voorbij op deze plaat.
Spider’s Jam, een ode aan haar favoriete oom, is éen van de meest ontroerende nummers die ik dit jaar hoorde. Vergeet ik bijna nog te vertellen dat de muzikale begeleiding bij deze verhalen van het hoogste niveau is. MNDSGN, Iman Omari, Sir, de lijst is imponerend. Misschien wel mijn favoriete album van 2017.
Favoriete track – Almost There
Substantial – The Past Is Always Present In The Future
Kijk dan. Die albumtitel. Je zou er in cirkeltjes van gaan denken tot je de oneindigheid bij de staart vat. Met een beetje goede wil kan je dit album zien als de mannelijke tegenhanger van Ill Camille’s Heirloom. Éen ding is al meteen van het eerste nummer duidelijk: Substantial weet wat hij wil, en wil met zijn zelfvertrouwen de wereld een betere plek maken.
Hier spreekt een idealistische jonge vader, die zijn zaakjes op orde heeft en bovenal nog bliksems goed kan rappen ook, volwassenmannenrap in optima forma. Dat hij zijn strepen heeft verdiend als battlerapper is goed te horen. Het mooie is dat hij deze bravoure koppelt aan filosofische reflectie en dankbaarheid voor het pad dat hij heeft belopen.
Het toont de goede kant van de Amerikaanse maakbaarheidsmentaliteit; namelijk de wil om te leren van de fouten van het verleden en om met die kennis het heden en de toekomst vorm te geven. Het siert dit optimistische en motiverende album. ‘Amazing, where my train of thought led me with a little training...’
Favoriete Track – The Sub Way
Crackazat – Rainbow Fantasia
De term house staat voor mij synoniem met het bouwen van een feestje (en twee maffe horrorfilms, maar dat is een ander verhaal). Dan gaat er niks boven een stuwende groove die mensen doet dansen alsof hun leven er van afhangt. Kan jij je vinden in die omschrijving? Dan is Crackazat je man.
Vanuit het muzikaal befaamde Bristol in Engeland maakt hij de muziek die ik vaak mis op een feest als Paradigm, waar voornamelijk de abstractere sferen de boventoon voeren. Niks mis mee zo op zijn tijd, maar waar is het geluid van puur plezier? Wat Crackazat maakt doet terugdenken aan de vroege jaren van de house, toen de warmte van Jazz, Soul en Disco een onmiskenbare invloed uitoefende op het nog jonge genre.
Het is muziek met een aanstekelijk optimisme, vol met een joie de vivre die noodzakelijk is in deze verwarrende tijden van externe overstimulatie van de geest. En ja, dat is een wat vaag spiritueel politiek statement. Doe ermee wat je wilt, ik ga nog een dansje doen!
Favoriete track – Proton Blue
Deca – The Way Through
Nu wat zwaardere kost. Je kan Deca zien als een moderne sjamaan, die spreekt over zelfgemaakte beats in een uniek vocabulaire. Ook dit is weer een album waar je de tijd voor moet nemen. Wat Deca zegt is vaak niet meteen te begrijpen.
Met een taal vol met (religieuze) symboliek biedt hij een humanistisch perspectief dat zowel micro als macroscopisch is, persoonlijk én kosmisch. ‘Love above everything is the essence , the revelation, the crown jewel of every earth angel’s education’. De plaat The Way Through voelt van het begin tot eind aan als een meditatieoefening.
Het is duidelijk dat Deca door een diep dal is gegaan en de plicht voelt de in dat dal gevonden lessen te delen met de luisteraar. Zijn geluid lijkt naar somber te neigen, hoewel dat ook met stoïcijns verward kan worden.
Een terugkerend onderwerp is de waanzin van de consumptiemaatschappij en haar geestdodend conformisme, en hoe in dat moderne Babylon je leven zelf optimaal glans te geven. Het is hem goed gelukt: The Way Through is een filosofisch pareltje van een album dat over vele decennia nog afgestoft zal worden door muziekliefhebbers wereldwijd.
Favoriete track – Mammon’s Mantra
Earthgang – Robots EP
2017 was ook het jaar dat ik de trap invloed in rap omarmde. Voor sommige rapliefhebbers zijn de trage tempo (60bpm) en de vaak snelle percussie tussen de kicks en snares maar lastig te verteren. Het duurde bij mij ook een poosje tot ik zag dat het ruimte biedt voor langgestrekte rijmbarrages, of juist korte afgemeten zinnen telkens gevolgd door een korte pauze of een juichkreet.
De vraag is: hoe kan je als muzikant nog origineel zijn in genre dat dusdanig besprongen is door de halve wereld dat haar stijlkenmerken in rap tempo zijn uitgesleten tot clichés? Atlanta’s Earthgang komt een heel eind.
Het is het geluid van hyperintelligente jeugdigheid, manisch energiek, hedonistisch maar ook zelfbewust en politiek uitgesproken. Het is niet simpel een label op ze te plakken. En waarom zou je? Als je toch een poging wilt wagen: de vergelijking met Outkast valt vaak en daar is iets voor te zeggen.
Earthgang is onderdeel van Spillage Village: een heel getalenteerd collectief waarvan Jordxn Bryant en J.I.D. twee namen zijn die je zeker in de gaten moet houden. Het is in korte tijd hard gegaan met Earthgang’s bekendheid. Ik ben benieuwd waar hun geluid heen zal gaan de komende tijd.
Favoriete Track – Robots
Kiefer – Kickinit Alone
In een interview over dit album benadrukte Kiefer hoe persoonlijk dit album voor hem is. Gebroken door liefdesverdriet wilde hij nauwelijks meer zijn huis uit. De albumtitel zegt al voldoende. Muziek bleek voor Kiefer de therapie om pijn om te zetten in melancholische schoonheid.
Het resultaat is dromerig, puttend uit instrumentale beats, maar evengoed uit Jazz. Dat openbaart zich in het wonderschone pianosolo op het nummer Butterfly Inside My House en elegant meanderende composities. Kickinit Alone is wederom bewijs van hoe beats al lang niet meer “gewoon” beats zijn voor rappers om over heen te rappen.
Ook op rapper Ivan Ave’s laatste album leverde Kiefer prachtige bijdragen, samen met MNDSGN (daar heb je m weer) en een andere beat-favoriet van me, DJ Harrison. Oftewel, het komt wel goed met Kiefer.
Favoriete Track – Butterfly Inside My House
Jon Wayne – Rap Album Two
Heb ik alweer een heel gloomy album in mijn lijst, terwijl ik toch best een vrolijke jongeman ben. Het zal wel te maken hebben met dat ik sinds ik de dertig gepasseerd ben me steeds meer aangetrokken voel tot autobiografische muziek.
De carriëre van Jon Wayne versnelde een jaar of zeven geleden in sneltreinvaart toen hij door liefhebbers van alternatieve rap op het schild werd gehesen als de nieuwe MF Doom. Dat is nogal een benoeming. De fans hadden echter een punt: grote woordenschat? Check. Poëtische zeggingskracht? Check. Freestyle skills? Check. Vette eigen beats? Check!
Een nieuwe cultheld leek in de maak. Zoals zo vaak kwam succes helaas met een grote prijs. Het constante touren, alcoholgebruik en de knagende twijfel hoe een nieuwe album te maken, eisten hun tol voor de nog maar 26-jarige rapper. Plots verdween hij uit de spotlights. Vanuit het niets verklaarde hij in een openhartige open brief zijn toestand naar zijn familie en fans, met een bijna-dood ervaring als katalysator voor zijn absentie.
De brief werd afgesloten met de aankondiging van zijn tweede rap album, die het wachten waard is geweest. Van het begin tot het eind voelt het als een kraakheldere confessie van iemand die zijn ego heeft zien sterven. Er staan meer melancholische albums in mijn lijst maar deze spant de kroon. Zelden heeft verdriet zo mooi geklonken.
Favoriete Track – Paper
Maiya Hershey – Tides
Soms snap je muziek niet omdat het moment er niet geschikt voor is. Tides is muziek waar je geduld voor moet hebben, muziek die ik luister als ik schrijf in mijn dagboek. Muziek die de afsluiting zal zijn van een dag. Dit is meditatiemuziek in de puurste vorm, iets dat je gedachtenloos mag laten bezinken.
Laat ik je de geschreven bijlage lezen zodat het hopelijk wat duidelijker wordt welke kant we opgaan: “The water itself is the second collaborator on this fluid record because this music originated from the depth of the waters where life began to proliferate in an unfamiliar faraway land.”
“This album is a fictional story that encompasses a new way of life manifesting in a creature that inherited all of human consciousness and memory. The music flow is an experience within itself inside this creature and all life within; for all things lost, and will be, belong to it entirely.” Oke, muziek dus om alles op te overdenken.
Aangezien we niet stoppen met denken, is dat nogal wat. Laat je ademritme je gedachten kalmeren en neem een eindeloze duik in de oceaan van creatie. Of mompel ‘wat een saaie muziek’ terwijl je je telefoon checkt of je weer een appje hebt gekregen.
Favoriete Track – Tides
Eervolle vermeldingen
Open Mike Eagle – Brick Body Complex
Connor Donovan – Been Better , Been Worse
Braxton Cook – Somewhere in Between
Apathy & OC – Perestrojka
Tyler The Creator – SFFB
Ican Ave – Every Eye
MÖNCH & Packed Rich – Stranded EP
Your Old Droog – PACKS
Rapsody – Layla’s Wisdom
Moonchild – Voyager
Rico & Sticks – IZM
Planet Asia & Apollo Brown – Anchovis
Action Bronson – Blue Chips 7000
Smino – blkswn
STL GLD – Torch Song
Om Unit – Self
Tanya Morgan – YGWY$4
Kendrick Lamar – DAMN
Jordan Rakei – Wallflower
Homeboy Sandman – Veins
Illa J – Home
Oddisee – The Iceberg
Snoop Dogg – Neva Left
Talib Kweli – Radio Silence
Homeboy Sandman – Veins
Quelle Chris – Being You Is Great! I Wish I Could Be You More Often
